ظروف مسی

ظرف غذا، یکی از مهم‌ترین وسایلی است Ú©Ù‡ در خانه برای خوردن Ùˆ نوشیدن به آن نیاز داریم، اما Ú†Ù‡ باور کنید Ú†Ù‡ باور نکنید، ظروف مسی، دارای فواید سلامتی برای بدن هستند.

در طول دهه‌های مختلف، مردم توانستند انواع مختلفی از ظروف را از مواد مختلف تولید کنند. برخی از ظروف غذا وجود دارند Ú©Ù‡ واقعاً برای سلامتی بدن مفید هستند.

در مقابل برخی از مواد حاوی مواد شیمیایی سمی، جیوه و سایر عناصر مضر برای بدن هستند.

ظروف غذا در خوش‌طعم Ùˆ خوشمزه شدن غذا بسیار اهمیت دارند. ظروف یکی از مهم‌ترین Ùˆ مؤثرترین عوامل موفقیت در آشپزی هستند.

ظروف مسی از قدیم‌الایام تاکنون برای پخت غذا کاربرد داشته‌اند. امروزه نیز استفاده از این ظروف به علت خواص متعددی Ú©Ù‡ دارند رواج پیداکرده است.

مس در بدن انسان

به‌طورکلی مس در تمام بدن وجود دارد Ùˆ اعمال متفاوتی را نیز بر عهده دارد. مس جزئی از آنزیم‌ها است Ùˆ نشانه‌های کمبود مس مربوط به نارسایی‌های آنزیمی Ù…ÛŒ‌شود.

مقدار مس در بدن یک فرد سالم بین Û±Û°Û° تا Û±ÛµÛ° میلی‌گرم تخمین زده Ù…ÛŒ‌شود. مس به‌طور وسیعی در طبیعت پخش Ùˆ توزیع‌شده است. حتی برنامه‌های غذایی فقیر Ùˆ نامناسب نیز، نیازهای افراد به مس را تأمین Ù…ÛŒ‌کنند.

مس برای سلامت Ú©Ù„ÛŒ بدن بسیار ضروری است Ùˆ فرآیند متابولیک طبیعی در ارتباط با اسیدهای آمینه Ùˆ ویتامین‌ها را قادر Ù…ÛŒ‌سازد.

مس سومین ماده معدنی در بدن است Ùˆ تقریباً توسط پروتئین پلاسمای خون با نام سرولوپلاسمین حمل Ù…ÛŒ‌شود. برای اینکه از مزایای این ماده بیشترین استفاده را ببرید باید آن را در رژیم غذایی روزانه خود بگنجانید.

فواید ظروف آشپزی مسی

• نه‌تنها قابلمه‌ها Ùˆ تابه‌های مسی در آشپزخانه جذاب هستند؛ بلکه مس هدایت‌کننده Ùˆ منتقل‌کننده عالی برای گرما است. برای پخت‌وپز در میزان بالا، بسیار عالی هستند. آشپزها، اغلب از قابلمه‌ها Ùˆ ماهیتابه‌های مسی را برای تهیه سس‌ها Ùˆ غذاهایی Ú©Ù‡ نیاز به دمای به‌شدت تحت کنترل دارند، استفاده Ù…ÛŒ‌کنند.

• علت خوشمزه شدن Ùˆ خوب جا افتادن غذا در ظروف مسی این است Ú©Ù‡ حرارت در ظروف مسی بیش از سایر ظروف فلزی نگهداری Ùˆ به‌طور یکنواخت توزیع Ù…ÛŒ‌شود.

• پخت غذا در این ظروف Ù…ÛŒ‌تواند Ú©Ù…‌خونی را Ú©Ù… کند؛ زیرا مس از عناصر لازم برای فرآیند خون‌سازی Ùˆ رفع Ú©Ù…‌خونی است. در دهه پیش مردم کشور ما برای پخت غذا مخصوصاً خورشت Ùˆ آش از قابلمه‌های مسی استفاده Ù…ÛŒ‌کردند. یک کفگیر آهنی داشتند به نام حسوم Ú©Ù‡ موقع پخت غذا دائم درون آن قرار Ù…ÛŒ‌گرفت Ùˆ باعث رفع Ú©Ù…‌خونی Ù…ÛŒ‌گشت.

• یکی از ویژگی‌های فلز مس، رسانایی بسیار زیاد آن است Ú©Ù‡ باعث Ù…ÛŒ‌شود غذا در ظرف مسی خیلی سریع‌تر بپزد. انواع خورشت‌ها در این ظروف بهتر جا بیافتد، همین‌طور سرخ کردن غذاها در ظرف مسی باعث تردتر شدن آن‌ها Ù…ÛŒ‌شود.

برخی فواید دیگر

• کمبود یون مس موجب احساس رخوت Ùˆ خواب‌آلودگی Ùˆ کسالت مداوم Ù…ÛŒ‌شود Ùˆ سبب Ù…ÛŒ‌شود Ú©Ù‡ درد مفاصل داشته باشیم. پخت غذا در ظروف مسی باعث از بین رفتن این حالات Ù…ÛŒ‌شود. برای جبران کمبود یون مسی پزشکان توصیه Ù…ÛŒ‌کنند یک دست بند مسی به دست داشته باشید.

• پخت غذا در این ظروف باعث طول عمر مفید Ùˆ سلامتی جسمی خانم‌های نزدیک به دوران عادت ماهیانه Ù…ÛŒ‌شود.

• در شمال ایران برای جلوگیری از بیماری‌های خونی Ùˆ سرطان خون موقع پخت خورشت (مخصوصاً فسنجان) یک تکه آهن یا نعل وسط خورشت Ù…ÛŒ‌انداختند تا کاملاً رنگ بگیرد. این کار باعث آزاد شدن یون‌های آهن Ùˆ سلامتی بدن نیز Ù…ÛŒ‌شود.

• قابلمه‌ها Ùˆ تابه‌های مسی، معمولاً با قلع یا استیل ضدزنگ پوشانده Ù…ÛŒ‌شوند. بنابراین مصرف‌کنندگان نیاز نیست نگران مسمومیت با مس باشند. انتقال گرمای عالی آن، Ù…ÛŒ‌تواند از طریق پوشش آن محافظت شود.

در زیر برخی از فواید مس را در از بین بردن نشانه‌های برخی بیماری‌ها بیان Ù…ÛŒ‌کنیم:

فواید مس در کاهش نشانه‌های آرتروز

مزایای مس مرتبط با خاصیت ضدالتهابی آن است Ú©Ù‡ Ù…ÛŒ‌تواند در کاهش نشانه‌های آرتروز مفید باشد. مس Ù…ÛŒ‌تواند به‌عنوان یک درمان خانگی برای آرتروز به کار رود.

فواید مس در حفظ رنگ مو و چشم

در رابطه با فواید Ùˆ معایب ظروف مسی باید بدانیم Ú©Ù‡ مس یک ماده ضروری برای رنگ‌دانه تیره طبیعی (ملانین) است Ú©Ù‡ به پوست، مو Ùˆ چشم رنگ Ù…ÛŒ‌دهد.

ملانین، توسط ملانوسیت Ùˆ تنها در حضور آنزیمی به نام تیروزیناز تولید Ù…ÛŒ‌شود. مصرف مکمل‌های حاوی مس نیز Ù…ÛŒ‌تواند به محافظت در برابر خاکستری شدن مو Ú©Ù…Ú© کند.

بنابراین اگرچه بیشتر افراد این موضوع را نادیده Ù…ÛŒ‌گیرند اما مس یک ماده معدنی مهم برای جوان دیده شدن شماست.

مس همچنین در نگهداری رنگ چشم‌های شما نیز بسیار مؤثر است. مس به همراه روی در نگهداری رنگ زیبای چشم‌های شما بسیار مهم است.

نقش مس در Ø§ÙØ²Ø§ÛŒØ´ سلامت پوست

در رابطه با فواید Ùˆ معایب ظروف مسی باید بدانیم Ú©Ù‡ مس یک ماده مغذی مهم است Ú©Ù‡ به‌طور فعال در تولید الاستین نقش دارد.

الاستین عنصری است Ú©Ù‡ در بافت‌های همبند به انعطاف‌پذیری پوست Ú©Ù…Ú© Ù…ÛŒ‌کند.

همچنین وجود این ماده برای جلوگیری از بروز چین‌وچروک بسیار ضروری است.

مس، پوست‌های آسیب‌دیده Ùˆ خشک را درمان Ù…ÛŒ‌کند، همچنین باعث تولید سلول‌های سالم پوست Ù…ÛŒ‌شود.

تأثیر مس در افزایش سرعت مغز

در رابطه با فواید Ùˆ معایب ظروف مسی باید بدانیم Ú©Ù‡ مس Ù…ÛŒ‌تواند بدن را برای تولید میلین تحریک کند Ú©Ù‡ این باعث افزایش سرعت عملکرد مغز Ù…ÛŒ‌شود.

مس یک عنصر یا یک کوفاکتور در آنزیم‌های مختلف است Ú©Ù‡ در بیشتر واکنش‌های بیولوژیکی در داخل بدن شرکت دارد. این آنزیم‌ها تنها در حضور مس عملکرد خوب Ùˆ مناسبی خواهند داشت.

بدون واکنش‌های آنزیمی در بیشتر اندام‌های مختلف، متابولیسم Ú©Ù„ÛŒ بدن کندتر Ù…ÛŒ‌شود. این موضوع بیشتر در مسیرهای مغزی خاصی مهم است.

تأثیر مس در استفاده از آهن و قند

در رابطه با فواید Ùˆ معایب ظروف مسی باید بدانیم Ú©Ù‡ مس به جذب آهن از دستگاه گوارش Ùˆ انتشار آن از محل ذخیره‌سازی اولیه همچون کبد Ú©Ù…Ú© Ù…ÛŒ‌کند.

این ماده همچنین Ù…ÛŒ‌تواند به کاربرد قند در بدن مفید باشد. با Ú©Ù…Ú© به جذب آهن از غذاها Ùˆ سایر منابع؛ مس Ù…ÛŒ‌تواند به تعداد گلبول‌های قرمز سالم نیز Ú©Ù…Ú© کند.

بدون منبع آهن مناسب در بدن، افراد از Ú©Ù…‌خونی رنج خواهند برد Ú©Ù‡ به Ú©Ù…‌خونی ناشی از فقر آهن شناخته‌شده است.

این شرایط Ù…ÛŒ‌تواند بسیار خطرناک باشد . باعث ایجاد علائمی همچون خستگی، درد عضلانی، مشکلات گوارشی Ùˆ ضعف عمومی Ù…ÛŒ‌شود.

از دیگر خواص مس Ù…ÛŒ‌توان به تولید انرژی بیشتر، خواص آنتی باکتریایی، عملکرد مناسب غده تیروئید، تشکیل گلبول‌های قرمز خون، تقویت سیستم ایمنی بدن Ùˆ کاهش کلسترول اشاره کرد.

علائم کمبود مس در بدن

بی‌حالی، رنگ‌پریدگی، زخم، ادم (edema)ØŒ توقف رشد، ریزش مو، بی‌اشتهایی، اسهال، خونریزی در زیر پوست Ùˆ درماتیت است.
در نوزادان پسر کمبود مس به ارث رسیده Ù…ÛŒ‌تواند اتفاق بیفتد.

این کمبود زمانی اتفاق Ù…ÛŒ‌افتد Ú©Ù‡ جذب طبیعی مس غیرممکن است. مداخله زودهنگام پزشکی در چنین مواردی ضروری است.

معایب ظروف مسی

در رابطه با فواید Ùˆ معایب ظروف مسی باید به ان مسئله واقف باشیم Ú©Ù‡ مصرف غذا در این ظروف اگر بیش‌ازحد باشد موجب وارد شدن مس به بدن Ù…ÛŒ‌شود.

در درازمدت موجب عوارضی مانند افسردگی، بی‌خوابی، بیش فعالی در کودکان Ùˆ عوارض دیگر Ù…ÛŒ‌شود.

از آن‌طرف هم کمبود مس در بدن خود بیماری‌هایی ایجاد Ù…ÛŒ‌کنند مانند تهی سازی Ùˆ تخلیه اکسیژن در سلول‌ها، کاهش HDL کلسترول، مشکلات پوستی، التهاب قوزک پا، Ú©Ù…‌خونی، Ú©Ù… شدن آنسفالین‌های مغزی Ùˆ توهم‌های شنوایی Ù…ÛŒ‌شود.

پس ازآنجایی‌Ú©Ù‡ هر ماده‌ای مزایا Ùˆ معایبی دارد؛ در اینجا تعدادی از معایب ظروف مسی Ú©Ù‡ اغلب در اثر استفاده نادرست Ùˆ یا بیش‌ازحد به وجود Ù…ÛŒ‌آیند را بیان Ù…ÛŒ‌کنیم.

برخی دیگر از معایب ظروف مسی

• اگر مس بیش از نیاز بدن وارد بدن شود در کبد رسوب‌کرده Ùˆ مسمومیت ایجاد Ù…ÛŒ‌کند.

• تجمع مس بیش از حد در بدن موجب بروز تهوع Ùˆ سردرد Ù…ÛŒ‌شود.

• مس اگر وارد غذا شود جذب کلسیم Ùˆ آهن را مختل Ù…ÛŒ‌کند Ùˆ ظرف باید لعاب داشته باشد Ùˆ ظرف‌های قدیمی Ú©Ù‡ لعاب ندارند پخت غذا در آن‌ها صحیح نیست.

• ظروف مسی به دلیل آزاد کردن این عنصر باارزش به غذا باعث تأثیر بر عملکرد سیستم مغز Ùˆ اعصاب Ùˆ غدد درون‌ریز بدن Ù…ÛŒ‌شود.

• یکی از مضرات ظروف مسی Ú©Ù‡ بسیار خطرناک است زود اکسید شدن آن‌هاست. همچنین ظروف مسی ترکیب‌پذیری بالایی با مواد غذایی دارند، بنابراین Ù…ÛŒ‌توانند باعث مسمومیت شما شوند Ùˆ باید به‌موقع قلع یا نیکل اندود شود.

• ازآنجایی‌Ú©Ù‡ فلزات مورداشاره گران‌تر هستند Ùˆ زمان کار بیشتری Ù…ÛŒ‌طلبند، گاهی بعضی از سفیدگران به دلیل صرفه‌جویی Ùˆ یا سرعت بخشیدن به پروسه سفیدگری، با مخلوط نمودن سرب با فلزات مورداشاره، خطرات جدید Ùˆ جدی‌تری را برای افراد فراهم Ù…ÛŒ‌کنند.

نحوه تشخیص سریع کاربرد سرب در مراحل سفیدگری ظروف مسی

دو قطره جوهر سرکه (اسید استیک) روی ظرف مسی سفید شده تمیز و بدون آلودگی به چربی دوده بچکانید و صبر کنید خشک شود.

بعد از خشک شدن چند قطره پتاسیم یدید روی آن اضافه نمایید؛ درصورتی‌Ú©Ù‡ سریعاً رنگ زرد ایجاد شود، دلیل قاطعی بر به‌کارگیری سرب در قلع اندود نمودن این ظرف تلقی Ù…ÛŒ‌شود.

• وجود آلیاژهایی مانند قلع، نیکل، استیل Ùˆ لعاب Ú©Ù‡ به‌عنوان پوشش ظروف مسی برای کاهش میزان ورود مس به غذا استفاده Ù…ÛŒ‌شود سبب ورود فلزات سنگین به بدن Ù…ÛŒ‌شود.

• اگر غذاهای اسیدی Ùˆ قلیایی برای مدت طولانی در این ظروف نگهداری شوند باعث تخریب غذا Ù…ÛŒ‌شود.

• مس با غذاهای اسیدی واکنش نشان Ù…ÛŒ‌دهد؛ پس به‌این‌علت این ظرف‌ها را معمولاً با لایه‌ای از یک فلز دیگر مثل قلع یا استیل یا نیکل Ù…ÛŒ‌پوشانند تا از ورود مس به غذا جلوگیری شود. این لایه در هنگام پخت‌وپز به مقدار Ú©Ù… در غذا حل Ù…ÛŒ‌شود بنابراین از پختن غذاهای اسیدی در ظروف مسی پوشش داده نشده باید اجتناب کرد.

• در هنگام شست‌وشو خراشیدن یا ساییدن این ظروف، لایه پوششی محافظ را از بین Ù…ÛŒ‌برد Ùˆ دیگر نباید در ظروفی Ú©Ù‡ لایه پوششی آن‌ها از بین رفته پخت‌وپز کرد زیرا این فلز هنگامی‌Ú©Ù‡ در مقادیر زیاد وارد غذا Ù…ÛŒ‌شود باعث تهوع، استفراغ Ùˆ اسهال Ù…ÛŒ‌شود.

• خوراکی‌های زیاد شور، ترش Ùˆ شیرین Ùˆ روغنی Ùˆ گوشت Ùˆ لبنیات را نباید در ظروف مسی به مدت طولانی نگهداشت.

• زنگار ظروف مسی نیز بسیار ضرر دارد تا جایی Ú©Ù‡ شیخ‌الرئیس ابوعلی سینا آن را سم قاتل نامیده است.

بهترین و بدترین ظروف برای آشپزی!

در رابطه با فواید Ùˆ معایب ظروف مسی باید این مسئله را بدانیم Ú©Ù‡ بهترین ظرف‌ها برای طبخ مواد غذایی ظرف‌ها شیشه‌ای Ùˆ پیرکس‌های مقاوم به حرارت هستند Ú©Ù‡ هیچ‌وجه مواد سمی را وارد مواد غذایی در حال طبخ نمی‌کنند Ùˆ در مقابل بدترین ظروف، تفلون‌هایی هستند Ú©Ù‡ دچار خراشیدگی هرچند Ú©ÙˆÚ†Ú©ØŒ شده‌اند. حتی ظروف تفلونی Ú©Ù‡ مجدداً تعمیر Ù…ÛŒ‌شوند هم Ù…ÛŒ‌توانند سرطان‌زا باشند.

توصیه‌های مفید برای نگهداری از ظروف مسی

• برای از بین بردن Ù„Ú©Ù‡‌ای از روی ظرف مسی یک برش پیاز بمالید تا سریع‌تر تمیز شود.

• برای شستن ظروف مسی آن‌ها را در ماشین ظرف‌شویی قرار ندهید Ùˆ بعد از شستن سریع خشک‌کنید.

• نصف یک لیموترش را در نمک فروببرید. برای پاک کردن قسمت‌های بسیار کثیف ظروف مسی Ùˆ براق کردن آن‌ها روی قسمت موردنظر بمالید.

• برای پاک کردن قسمت‌های بسیار کثیف این ظرف‌ها یک قاشق غذاخوری نمک، یک فنجان سرکه سفید Ùˆ مقداری آب به مدت چند ساعت در ظرفی بجوشانید. سپس آن را با محلول صابون Ùˆ آب داغ بشویید Ùˆ درنهایت آب بکشید Ùˆ خشک‌کنید.

• یک قاشق چای‌خوری نمک را در یک فنجان سرکه سفید حل کنید. به آن آرد بیفزایید تا حالتی خمیری بیابد. خمیر را روی سطوح ظرف بمالید Ùˆ پانزده دقیقه تا یک ساعت آن را کنار بگذارید. سپس با آب گرم ظرف مسی را بشویید Ùˆ با پارچه نرم Ùˆ تمیز آن را خشک تا براق شود.

• از آب گرم Ùˆ اسکاچ‌های نایلونی برای شستشوی ظروف مسی استفاده کنید. از شستن این ظروف با شوینده‌های باقدرت سایندگی بالا پرهیز کنید.

ترکیب لیمو با نمک

برخی توصیه‌های دیگر

• پولیش مس برای از بردن Ù„Ú©Ù‡‌های روی ظرف Ùˆ حفظ درخشندگی آن مفید است.

• برای جلوگیری از زنگ نزدن ظروف مسی قلم‌مو را در آب پیاز فروکرده Ùˆ آن را روی ظروف مسی بمالید.

• قبل از استفاده برای اولین بار، یک ابر نم‌دار با خاکستر نرم زغال به داخل ظرف بکشید Ùˆ سپس آبکشی کنید. با این کار، سفیدی آن دوام بیشتری خواهد داشت.

• برای استفاده اولین بار از ظروف مسی داخل ظرف مقدار کافی شیر بریزید. پس از جوشیدن شیر تمامی قسمت‌های داخل ظرف را با شیر بشویید. این کار علاوه بر نوعی ضدعفونی، باعث Ù…ÛŒ‌شود Ú©Ù‡ عمر قلع داخل ظرف افزایش‌یافته Ùˆ زود سیاه نشود. البته لازم است Ú©Ù‡ بعدازاین کار شیر را دور بریزید.

• لازم است Ú©Ù‡ طبخ غذا با استفاده از ظروف مسی همیشه با شعله ملایم همراه باشد.

• اگر ظرف مسی را بدون اینکه غذایی داخل آن باشد روی آتش بگذارید، قلع آن Ù…ÛŒ‌سوزد. پس اول آب یا غذایتان را درون آن بریزید Ùˆ بعد روی شعله‌ÛŒ ملایم آتش قرار دهید.

اطلاعات بیشتر در مورد فواید و معایب ظروف مسی

جهت کسب اطلاعات بیشتر در مورد ظروف مسی Ù…ÛŒ‌توانید به ÙˆÛŒÚ©ÛŒ‌پدیا Ù…راجعه نمایید.