شیشه پیرکس چیست؟
پیرکس (Pyrex) نام تجاری نوع مشخصی از شیشه است Ú©Ù‡ در واقع به نام صنعتی شیشه ÛŒ بوروسیلیکات شناخته Ù…ÛŒ شود. مواد تشکیل دهنده شیشه ÛŒ بوروسیلیکات شن یا همان سیلیکا به همراه اکسید بارون Ù…ÛŒ باشد. اکسید بارون یا به طور مختصر “بورو” دارای ضریب انبساط Øرارتی (COE) بسیار Ú©Ù…ÛŒ Ù…ÛŒ باشد Ùˆ همین امر باعث Ù…ÛŒ شود این نوع شیشه بر خلا٠انتظارات ما از سایر شیشه ها در مقابل شوک های Øرارتی مقاومت خوبی از خود نشان دهد. با این تعاری٠می توان انتظار داشت هر چقدر ضریب انبساط Øرارتی (COE) کمتر باشد، شیشه ÛŒ بوروسیلیکات دارای مقاومت Øرارتی بیش تری بوده Ùˆ در نتیجه از Ú©ÛŒÙیت مطلوب تری برخوردار است. از سال Û±Û¹Û¸Û° میلادی شرکت پیرکس ترکیبی از جوش شیرین Ùˆ آهک را به Ùرمول شیشه ÛŒ بوروسیلیکات اضاÙÙ‡ کردد Ú©Ù‡ باعث اÙزایش ضریب انبساط Øرارتی شد. اما با وجود اÙزایش COE باز هم شیشه ÛŒ تولید شده توسط شرکت پیرکس در برابر Øرارات مقاوم بود Ùˆ به همین دلیل امروزه طی٠گسترده ای از شیشه های مقاوم در برابر Øرارت با نام تجاری پیرکس شناخته Ù…ÛŒ شوند.
شوک Øرارتی چیست؟
تعری٠ساده شوک Øرارتی برای شیشه این است Ú©Ù‡ دمای شیشه به شدت اÙزایش پیدا Ù…ÛŒ کند. در نتیجه این امر باعث ایجاد ترک هایی روی Ø³Ø·Ø Ø´ÛŒØ´Ù‡ شده Ùˆ Øتی در مواردی باعث شکستن Ùˆ انÙجار جزیی بخش هایی از شیشه Ù…ÛŒ شود. لازم به ذکر است Ú©Ù‡ این شوک Øرارتی Ù…ÛŒ تواند بر اثر گرم Ùˆ سرد کردن Ù¾ÛŒ در Ù¾ÛŒ شیشه نیز رخ دهد. اثرات این شوک Øرارتی برای انواع شیشه ها با Ùرمول های مختل٠متÙاوت است. ممکن است دانستن این موضوع برای شما جالب باشد Ú©Ù‡ در Øال Øاضر بیش از صد ها Ùرمول برای تولید انبوده شیشه در سرتاسر جهان مورد استÙاده قرار Ù…ÛŒ گیرد.
تاریخچه ظرو٠پیرکس
ایده ÛŒ تولید شیشه پیرکس توسط همسر یک دانشمند شیشه ساز Ù…Ø·Ø±Ø Ø´Ø¯. او Ú©Ù‡ از شکسته شدن همیشگی کاسه ÛŒ سوپ شیشه ای شکایت داشت، Ùˆ از طرÙÛŒ به مقاومت قابل قبول شیشه های ساخته شده توسط همسرش برای چراغ های علامت راه آهن آگاه بود، بار ها از همسر خود خواست Ú©Ù‡ ظرÙÛŒ شیشه ای تهیه کند تا او بتواند از آن در آشپزخانه Ùˆ امور آشپزی استÙاده نماید. سر انجام دانشمند شیشه ساز تسلیم شد Ùˆ این گونه بود Ú©Ù‡ شیشه ÛŒ پیرکس برای اولین بار تولید شد. دو سال بعد اولین سÙارش انبوه برای شیشه ÛŒ پیرکس توسط Ùروشگاه عمومی شهر بوستون واقع در ایالت ماساچوست ارائه شد. از آن زمان به بعد عصر Ø´Ú©ÙˆÙایی پیرکس آغاز Ùˆ آوازه آن در سرتاسر جهان طنین انداز شد.
انواع ظرو٠پیرکس
در سال Û±Û¹Û±Ûµ آشپزان با تجربه به همراه همکاران تازه کار خود به Ù…Øصولاتی از جنس شیشه پیرکس دست یاÙتند. باید Ú¯Ùت Ú©Ù‡ در ابتدا استÙاده از پیرکس به ظرو٠پخت کیک Ù…Øدود بود. با این Øال نسل های مختل٠از آشپزان به دلیل قیمت مناسب، دوام Ùˆ ماندگاری، مقاومت در برابر بو Ùˆ لکه، مناسب بودن برای پخت، سرو Ùˆ ذخیره سازی به این نوع شیشه علاقه داشتند. به مرور زمان این نوع شیشه دوست داشتنی در تولید سایر ظرو٠آشپزخانه مورد استÙاده قرار گرÙت. امروز تمام ظرو٠آشپزخانه نظیر قابلمه پیرکس، ماهیتابه پیرکس ØŒ ظرو٠Ùر Ùˆ مایکروویو پیرکس ØŒ ابزار آشپزی پیرکس Ùˆ سایر ظرو٠آشپزخانه Ùˆ پذیرایی از جنس پیرکس موجود Ù…ÛŒ باشند Ùˆ استÙاده از آن ها Ù…ÛŒ تواند آشپزی را آسان تر نماید. طبق آمار در ایالات متØده بیش از Û¸Û° درصد خانواده ها از ظرو٠پیرکس استÙاده Ù…ÛŒ کنند. جالب تر از آن این است Ú©Ù‡ بخشی از این ظرو٠از نسل های قبل به آن ها رسیده است Ú©Ù‡ واقعا نشان دهنده مقاومت Ùˆ کارایی این ظرو٠می باشد.
Ùرق بین پیرکس Ùˆ شیشه چیست؟
پیرکس در مقابل شوک های Øرارتی مقاوم است اما شیشه دچار ترک Ùˆ شکستگی Ù…ÛŒ شود.
از پیرکس در مصار٠و وسایل آزمایشگاهی، پختن غذا در Ùر Ùˆ مایکروویو، ظرو٠نگهداری مواد غذایی Ùˆ … استÙاده Ù…ÛŒ شود.
پیرکس Û´ تا Û¶ برابر Ù…ØÚ©Ù… تر Ùˆ سخت تر از شیشه های معمولی Ù…ÛŒ باشد.
در Øالی Ú©Ù‡ شیشه ÛŒ معمولی برای تغییرات ناگهانی دما مناسب نیست، اما پیرکس Ù…ÛŒ تواند این نوع تغییرات ناگهانی را تØمل نماید.
پختن غذا در ظرو٠پیرکس
با وجود این Ú©Ù‡ پیرکس در مقابل شوک های Øرارتی Ùˆ تغییرات ناگهانی دما مقاوم است، اما به شدت توصیه Ù…ÛŒ شود Ú©Ù‡ از قرار دادن آن روی شعله ÛŒ مستقیم آتش خودداری شود. برای پختن غذا در ظرو٠پیرکس بهتر است از Ùر Ùˆ مایکروویو استÙاده شود Ùˆ در صورت بهره گیری از اجاق گاز، استÙاده از شعله پخش Ú©Ù† ضروری Ù…ÛŒ باشد.
ظرو٠پذیرایی
